Η μεγάλη Ιρανή ποιήτρια, Φορούχ

Η Φορούχ Φαροχζάντ ήταν η μεγαλύτερη Ιρανή ποιήτρια του 20^ου αιώνα. Γεννήθηκε το 1935 στην Τεχεράνη και ήταν το τρίτο από τα εφτά παιδιά της οικογένειας του συνταγματάρχη Μοχάμαντ Φαροχζάντ και της Τουράν Βαζιρί. Ολοκληρώνοντας την βασική εκπαίδευση συνέχισε τις σπουδές της στην ζωγραφική. Σε ηλικία 16 ετών παντρεύτηκε τον δημοφιλή γελοιογράφο Παρβίζ Σαχπούρ, με τον οποίο απέκτησε ένα γιό τον Καμιάρ. Ο γάμος τους διήρκεσε δύο χρόνια και την επιμέλεια του Καμιάρ ανέλαβε ο πατέρας του. Στην συνέχεια η Φορούχ εγκατέλειψε το Ιράν για την Ευρώπη όπου και παρέμεινε για εννέα μήνες. Εκεί γνώρισε τον σκηνοθέτη Εμπραχίμ Γκολεστάν, ο οποίος την ενθάρρυνε να συνεχίσει την ποίηση παρά τις αντιδράσεις του κόσμου. Στην συντηρητική ιρανική κοινωνία η Φορούχ είχε στιγματιστεί για τον διαλυμένο γάμο της και την αμφιλεγόμενη ποίηση της που εκλαμβανόταν ως φεμινιστική.

Συνδέθηκε ερωτικά με τον Εμπραχίμ Γκολεστάν και εξέδωσε δύο ποιητικές συλλογές, τον «Τοίχο» και την «Εξέγερση» προτού γυρίσει την πρώτη και μοναδική κινηματογραφική της ταινία «Το σπίτι είναι μαύρο» ( Khaneh siah ast). Το 1962 μαζί με τον Εμπραχίμ ταξιδεύουν στο βόρειο Ιράν και επισκέπτονται μια αποικία λεπρών. Στην ταινία ξετυλίγεται ο σκληρός τρόπος ζωής των λεπρών, η απομόνωσή τους από τον έξω κόσμο και οι καθημερινές ασχολίες τους. Στην διάρκεια των γυρισμάτων η Φορούχ συνδέθηκε συναισθηματικά με ένα αγοράκι του οποίου οι γονείς έπασχαν από λέπρα και κατάφερε να το υιοθετήσει. Πρόκειται για τον Χουσείν Μανσουρί που μέχρι και σήμερα μιλάει για την θετή μητέρα του με περίσσεια αγάπη και σεβασμό.

Η μοναδική ταινία της Φορούχ προσαρμόζει με ομοιογένεια τις τεχνικές της ποίησης στα πλάνα, στο μοντάζ, στον ήχο και στην αφήγηση. Η αφήγηση ανήκει σε έναν άντρα και μια γυναίκα, τον Εμπραχίμ και την Φορούχ. Η Φορούχ μεταδίδει μια ποιητική και άκρως συναισθηματική ονειροπόληση, ενσωματώνοντας κείμενα της Παλαιάς Διαθήκης και του Κορανίου. Η εικοσάλεπτη ταινία είναι λυρική και βαθιά ανθρωπιστική μεταφέροντας στον θεατή τον οξύ πόνο των ανθρώπων που δεν συναντά σύνορα, παρά μόνο ανθρώπους. 

Τον επόμενο χρόνο, το 1963 εκδίδει την ποιητική της συλλογή, «Άλλη Γέννηση» (Tavalode Dighar) που την καθιερώνει για την ωριμότητα της ποίησης της. 

 تولدى ديگر
فروغ فرخزاد

همه هستي من آيه تاريكيس ت 

كه ترا در خود تكرار كنان
به سحرگاه شكفتن ها و رستن هاي ابدي خواهد برد
من در اين آيه ترا آه كشيدم آه
من در اين آيه ترا
به درخت و آب و آتش پيوند زدم

زندگی شاید
یک خیابان درازست که هر روز زنی با زنبیلی از آن میگذرد
زندگی شاید
ریسمانی ست که مردی با آن خود را از شاخه میاویزد
زندگی شاید طفلیست که از مدرسه بر میگردد
زندگی شاید افروختن سیگاری باشد ، در فاصلهء رخوتناک دو
همآغوشی
یا عبور گیج رهگذری باشد
که کلاه از سر بر میدارد
و به یک رهگذر دیگر با لبخندی بی معنی میگوید ' صبح بخیر '

زندگی شاید آن لحظه مسدودیس ت
که نگاه من ، در نی نی چشمان تو خود را ویران میسازد
ودر این حسی است
که من آن را با ادراک ماه و با دریافت ظلمت خواهم آمیخت

در اتاقی که به اندازهء یک تنهاییس ت
دل من
که به اندازهء یک عشقست
به بهانه های سادهء خوشبختی خود مینگرد
به زوال زیبای گل ها در گلدان
به نهالی که تو در باغچهء خانه مان کاشته ای
و به آواز قناری ها
که به اندازهء یک پنجره میخوانن د

Είμαι μια σκοτεινή ψαλμωδία

Που θα σε φέρει για πάντα

Σε μένα, εμπνευσμένη από σένα

Πέρα απ’ το ξημέρωμα της αιώνιας αυγής

Ναι, σε καθήλωσα στην ανάσα του ψαλμού

Ναι, σε καθήλωσα

Ο ψαλμός σε έπλασε

Στις θάλασσες, στα δέντρα, στην φωτιά

Μπόλιασα εσένα

Ίσως να ναι η ζωή

Ένα δρομάκι που συναντά

Κάθε μέρα μια γυναίκα με το καλάθι της

Ίσως να ναι η ζωή

Η κλωστή για έναν άντρα

Που κρεμιέται απ’ το κλαρί

Ίσως να ναι η ζωή

Το παιδί που γυρνά σπίτι απ’ το σχολειό

Ίσως να ναι η ζωή

Η σπίθα του τσιγάρου

Ο λήθαργος ανάμεσα στον έρωτα και την πάλη του

Ή το αχανές βλέμμα του διαβάτη

Κρατώντας το καπέλο προς τον διαβάτη

Με παγωμένο χαμόγελο και καλημέρα

Ίσως να ναι η ζωή

Η μοναχική αυτή στιγμή

Όταν το βλέμμα μου στην κόρη του ματιού σου

Φθείρεται

Όταν εκεί αναπαύεται

Ένα συναίσθημα

Που μέλλει να αντικρίσω

Με την εικόνα του φεγγαριού

Και της νύχτας την πλάνη

Σε ένα δωμάτιο, τα όρια της μοναξιάς

Η καρδιά, τα όρια της αγάπης

Φαίνεται στην λιτή του χαρά

Το βάζο των λουλουδιών, όμορφα μαραίνονται

Ο θάμνος που ρίζωσε στον κήπο μας

Και των καναρινιών το κελάηδισμα

Μακρύ σαν το παραθύρι.                      

    

                                                                ( Μετάφραση, Νικόλας - Νταμόν Παπαδημητρίου)

Η Φορούχ έχασε τη ζωή της σε ηλικία 32 ετών, τον Φεβρουάριο του 1967, σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα. Για να αποφύγει τη σύγκρουση με ένα σχολικό λεωφορείο, έστριψε και μοιραία προσέκρουσε σε μία μάντρα. 

                 

         

                                       

                                            Ο μοναδικός λυρισμός της φωνής της Φορούχ

             

"Το Σπίτι είναι Μαύρο'', η ταινία της Φορούχ για την ιρανική Σπιναλόγκα.

πηγή